Als er iets is wat ons verbindt dan is het ons fraaie karakteristieke landschap. Het is een samenhangend ecologisch systeem met bijzondere flora en fauna, niet alleen uniek voor Overijssel, maar voor het hele land. In deze serie gaan we dieper op zoek naar het DNA van de steden en dorpen in het gebied. Wat onderscheidt ze en wat hebben ze gemeen? Lees mee en ontdek het zelf!
Aan de zuidkant wordt Vilsteren begrensd door grote bospercelen. De bomen zijn eind negentiende eeuw geplant ter vervanging van de landbouw die niet veel meer opbracht. De naam Vilsteren verwijst naar Herman van Vilsteren, die in de 14e eeuw als leenman van de bisschop van Utrecht het gezag over de regio voerde. In vergelijking met dorpen in de directe omgeving heeft Vilsteren een tweetal bijzondere kenmerken. Enerzijds is het dorp een katholieke enclave in een overwegend protestants gebied, anderzijds maakt het deel uit van een meer dan 1000 hectare groot landgoed. Sinds 1850 zwaait de familie Cremers er de scepter; ze is eigenaar van de vennootschap landgoed Vilsteren BV, waaronder ook een groot aantal hoofd- en bijgebouwen vallen. De huizen en boerderijen in Vilsteren – te herkennen aan hun donkergroen-lichtgele luiken – worden door de dorpelingen van de familie Cremers gepacht. Eind jaren 1970 zond de KRO op tv een documentaire over het landgoed uit onder de titel ‘De trein stopt niet in Vilsteren’. In het dorp was men niet blij met de film, omdat de indruk werd gewekt alsof de omgangsvormen tussen de mensen op het landgoed nog erg traditioneel (lees: hiërarchisch) waren.
Ook al stopt er inderdaad geen trein in Vilsteren, recreanten en toeristen weten de rustiek gelegen nederzetting van oudsher goed te vinden. Niet voor niets draagt de nederzetting de status van ‘beschermd dorpsgezicht’. Landgoed Vilsteren heeft enkele architectonische bezienswaardigheden, waaronder het huis Vilsteren (in 1908 gebouwd naar een ontwerp van de bekende architect Cuypers), een korenmolen van het bovenkruierstype uit 1858 en de in 1897 gebouwde Willibrorduskerk. Ook Herberg De Klomp is in trek, een hotel-restaurant dat biologische en streekeigen eten hoog in het vaandel heeft staan.
Daarnaast komen bezoekers af op de bossen, het landgoedcentrum en het kampeerterrein. De recreanten en toeristen moeten zich echter realiseren dat er ook nog gewoon mensen wonen. Of zoals de website van het landgoed het stelt: ‘Landgoed Vilsteren is geen openluchtmuseum, maar een levend landschap met daarop een levende gemeenschap’. De bossen en recreatieve percelen worden door de familie Cremers beheerd. Onder de merknaam ‘Landgoed Vilsteren’ verkoopt de familie ook streekproducten, zoals duurzaam geproduceerd rund- en lamsvlees, speltproducten met graan van eigen akkers en honing van Vilsterse bijen.
