Op één van de stuwwallen rondom Markelo vind je de Markelose berg, met niet alleen schitterende uitkijkpunten over de es maar ook een rijke geschiedenis en diverse sporen uit de Tweede Wereldoorlog. Met o.a. het Overijssels Verzetsmonument 1940 - 1945 op de top van de Markelose Berg.
Startpunt: Museumboerderij Eungs Schoppe, Goorseweg 1A, 7475 BB Markelo. Volg vanaf hier de groene pijlen van het wandelnetwerk.
Ontdek hier één van de grootste klederdrachtcollecties (1820-1940). Neem ook de tijd voor de ingerichte woonkeuken, kabinet met linnenuitzet, merklappen, gebruiksvoorwerpen en kleine landbouwwerktuigen. In de zomer regelmatig demonstraties ambachten. Geopend tijdens openingsuren Infocentrum Markelo
Markelo is een van de oudste dorpen van Twente. De opvallend glooiende essen (ontstaan in de ijstijd) zijn typerend voor het landschap. Rond Markelo vind je vooral agrarische buurtschappen waar moderne bedrijfsvoering gekoppeld is aan tradities. In het dorp zelf vind je een Romaanse kerk,
museum Eungs Schöppe en korenmolen de Hoop. Natuurlijk zijn er ook winkels en horeca waar het fijn vertoeven is. Stap eens binnen bij het VVV Informatiepunt in het Infocentrum, daar kunnen de lokale gastheren en -vrouwen je nog veel meer vertellen over Markelo en omgeving.
Het informatiepunt beschikt over een ruim aanbod fiets-, wandel, auto-, mountainbike- en ruitterroutes.
De toren van deze Romaanse kerk is één van de oudste bouwwerken die Markelo rijk is. Schattingen over de ouderdom van de toren lopen sterk uiteen; van de 12e tot de 15e eeuw. Zeker is dat de toren vroeger hoger is geweest.
Een brand in 1730 beschadigde het bovenste deel dermate, dat het moest worden afgebroken. Op de overgebleven 28 meter werd toen een nieuwe spits gebouwd. De aan de toren gebouwde kerk stamt in zijn tegenwoordige vorm uit 1841. De kerk beschikt ook over een zandstenen doopvont uit de 14e eeuw.
De ‘ruggegraat’ van ons huidige landschap wordt gevormd door stuwwallen. Het zijn bergen die op zijn gestuwd door landijs. Alsof je met je duim in natte klei drukt en aan de zijkant de klei omhoogkomt. Maar dan op landschapsschaal en met zand, grind en leem. De Markelose Berg is een goed voorbeeld.
Op de berg is na de Tweede Wereldoorlog het Provinciaal Verzetsmonument geplaatst ter nagedachtenis aan de Overijsselse Verzetstrijders. Op het monument staan alle namen van de 470 omgekomen verzetsmensen uit Overijssel.
Jaarlijks vindt hier op 4 mei de Provinciale Dodenherdenking plaats.
In 1900 werd in Nederland de ‘Vereniging tot Volksweerbaarheid’ opgericht, die ijverde voor ‘gymnastiek, tucht en schietbanen’ ter stimulering van de weerbaarheid en vaderlandsliefde onder het volk. Dat leidde in 1900 tot de oprichting van o.a. schietvereniging Prins Hendrik in Markelo.
Op de Markelose Berg werd een 100 meter lange schietbaan ingegraven met hindernisbogen, schietschijf, observatiepost en kogelvanger. Hier konden de Markeloers hun schietvaardigheid oefenen.
Van de originele baan zijn schietgreppel, observatiepost en kogelvanger bewaard gebleven. Ze waren lange tijd niet zichtbaar (overgroeid en verscholen tussen de bomen). In 2020 heeft Landschap Overijssel de schietbaan in ere hersteld met hulp van vrijwilligers en stichting Heemkunde Markelo.
Ongetwijfeld heb je de wieken al gezien vanaf de Markeloseberg. In het jaar 1991 is de molen grondig gerestaureerd. De Hoop, gebouwd in 1836, was destijds een zeer moderne achtkanter. Bij dit type molen hoeft de molenaar niet meer de hele molen op de wind te richten,
maar alleen de kop met daaraan de wieken. De molen is te bezichtigen tijdens openingstijden. In het winkeltje kun je meel, andere graanproducten, diervoeders en tuinbenodigdheden kopen.
