Liberationroute verhaal
verhaal Hermanna Plaggenmars
Een persoonlijk verhaal opgeschreven door Hermanna Plaggenmars-Overweg. Zij was in de oorlog inwonend huishoudelijke hulp bij de sluiswachter van sluis IV in Egede. Sluis IV ligt ongeveer 1,5 kilometer van Hancate.
Sluis IV te Egede
Bij een volgende keer, een week voor kerstmis 1944, lieten we ’s zondags een schip door de sluis. Die schipper had Duitsers aan boord en die schreeuwden met het geweer in de hand: ‘schnell, schnell!’ We hebben ze maar gauw doorgelaten.
Die schipper moest een brug verder zijn vracht lossen en bleef daar enkele weken liggen.
Bombardement op Hancate. 14-1-1945.
Op zondag 14 januari 1945 hebben wij iets heel ergs, misschien wel het ergste van de hele oorlog, meegemaakt. Wij waren al terug uit de kerk in Den Ham
en hadden ’s morgens vroeg op last van de Duitsers al twee schepen geschut. Het waren de schepen van de familie Van der Laan en de familie Fransbergen. Deze beide families waren nauw verwant. Zij moesten verplicht hout vervoeren voor de Duitsers naar Duitsland.
Dat hout was gekapt op de Eelerberg en werd door de boeren uit de omgeving, o.a. Tigchelhoff, met paard en wagen, verplicht naar Hancate gebracht. Hier werd het hout in schepen geladen en die gingen dan onder begeleiding van Duitsers naar Duitsland. Daar werden de boomstammen in de mijnen gebruikt.
De schepen waren doorgevaren naar Hancate en hadden daar aangemeerd om de volgende dag hout te laden. Het was winter en er lag sneeuw en ijs. Schipper Van der Laan had vijf kinderen. De drie oudsten gingen spelen op het ijs in de bosjes bij Hancate aan de Ommerweg, vlak voor de Kooiweg.
Daar lag een kolk. De kolk was bevroren en er lag sneeuw op het ijs. Toen de geallieerde vliegtuigen kwamen, stonden de Duitse bewakers bij Sluis IV op de brug. De jagers beschoten het schip van Van der Laan en twee andere schepen,
vijf mensen werden gedood. Drie van hen kwamen uit dat ene
schippersgezin. Vader Henk van der Laan, moeder Riek van der Laan-Bijlenga en hun jongste dochtertje Leentje van twee jaar. Een vreselijk drama. Mijn baas (de sluiswachter) en zijn vrouw hadden geen kinderen en hebben toen Wim van der Laan, een van de overgebleven kinderen, als pleegzoon aangenomen.
De drie omgekomen leden van de familie Van der Laan zijn op de Gemeentelijke Begraafplaats in Hellendoorn begraven. Gerardus (Gerrit) Schrijver was 73 jaar, hij woonde in een van de Potshuizen, dus heel dichtbij het schip. Ook hij is bij die beschieting omgekomen.
Hij ligt begraven op de R.K. Begraafplaats in Hellendoorn en heeft, om welke reden dan ook, nooit een grafsteen gekregen. Evenmin als het vijfde slachtoffer. De vijfde overledene is de 38-jarige Dymphina Mels-Pols uit Nijmegen. Zij woonde in het café van Kappert met haar man en 5 kinderen.