Op de Sallandse Heuvelrug werken Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten samen aan het herstel van het heidelandschap. Graag delen wij met u wat er op dit moment in het gebied gebeurt en wat u de komende weken kunt verwachten.
Op een aantal plekken heeft Staatsbosbeheer delen van het bos verwijderd en verbindingen gemaakt tussen de bestaande heide en omliggend landschap. Ook zijn er een flink aantal zandplekken aangelegd voor zandhagedissen en insecten en zijn delen van de bovenlaag verwijderd voor de ontwikkeling van nieuwe heide. Waar nodig is heidemaaisel uitgestrooid, om de groei van nieuwe heide te stimuleren.
Ook de komende weken ziet u ons aan het werk in het gebied. Zo voeren we de houtstapels langs de wegen af en versnipperen we de hopen met takken. Dit kan enige geluidsoverlast geven. Het streven is om alles op te ruimen voor de start van het broedseizoen (15 maart). Als dat niet lukt, controleren we of er geen vogels in broeden. Als dat het geval is, blijven de takken liggen tot in het najaar. Bovenlaag van de grond verwijderen
Daarnaast verwijderen we op een aantal plekken de bovenste grondlaag met begroeiing en plaggen de heide door de bovenste grondlaag met begroeiing (vaak Vossenbes) te verwijderen. Hiermee helpen we nieuwe heide te ontwikkelen en stimuleren we groei van de jeneverbes. Dit geeft de komende tijd op veel plekken een rommelig en kaal beeld. Na ongeveer een jaar ziet u hier voorzichtig de nieuwe heide opkomen. Het duurt echter wel een aantal jaar voordat er een echt heideveld ontstaat.
Om de bestaande heide een flinke impuls te geven, strooien we binnenkort steenmeel uit over een groot deel van de heide (ongeveer 100 hectare). Dit helpt de mineralenbalans in de enorm verzuurde bodem te herstellen. Steenmeel is een verzamelterm voor zeer fijn gemalen gesteente. De steenmeel die wij gebruiken komt uit Scandinavïe. De mineralen in de bodem van de Sallandse Heuvelrug hebben namelijk op geologische tijdschaal dezelfde herkomst. De steenmeel strooien we met een trekker met een kunstmeststrooier uit over de heide. Het materiaal wordt aangeleverd in witte grote zakken (big bags). Die staan straks opgestapeld in het gebied. Het strooien van steenmeel is een experiment. Na het strooien monitoren we wat het effect is en bij positieve resultaten zullen we dit grootschaliger toepassen.
Ook gaan we binnenkort weer delen van de heide branden. Door heide te branden ontstaat afwisseling in oude en jonge heide en dat levert een grotere diversiteit op van flora en fauna in het hele gebied. Op de plaats waar heide is weggebrand, loopt niet alleen de heide opnieuw uit maar ook zaden in de grond van verschillende planten ontkiemen. En de as die neerdaalt bevat mineralen die de heide hard nodig heeft. Het branden heeft een gunstig effect op allerlei planten en daardoor ook op insecten dat weer voedsel is voor vogels zoals de nachtzwaluw, het korhoen en de roodborsttapuit. Wanneer we starten met het branden is afhankelijk van de weersomstandigheden. Het mag niet te vochtig zijn en er mag niet teveel wind staan. Bovendien branden we alleen in de vorstperiode. Als de vorst in de grond zit, blijft de brand oppervlakkig en lopen kleine dieren en insecten die dieper in de grond zitten, geen gevaar. Lees voor meer informatie over het branden het blog van de boswachter van vorig seizoen: https://www.boswachtersblog.nl/overijssel/2018/01/09/heide-branden-voor-....
Een groot deel van de grond dat vrijkomt bij de werkzaamheden, is gebruikt voor de aanleg van een geluidswal bij camping Twilhaar. De gasten van Camping Twilhaar langs de N35 ervaren behoorlijk hinder van het geluid van deze drukke weg. Omdat de camping op grond van Staatsbosbeheer ligt, heeft de eigenaar gevraagd om geluid-reducerende maatregelen te nemen. Door deze grond te gebruiken voor de wal, hoeft dit materiaal niet meer afgevoerd te worden uit het gebied. Dit scheelt weer flink wat vervoersbewegingen.
Mede door de slechte weersomstandigheden (dooi en regen) zijn de paden en wegen in het gebied op veel plekken slecht geworden door de machines. Zodra het kan, knappen we dit weer op. Wij snappen dat dit soms tot overlast leidt. Excuses voor de overlast!
Aan de westkant van de Sallandse Heuvelrug is Natuurmonumenten ook zichtbaar aan het werk. Zo zijn de akkers op De Sprengenberg ingezaaid met winterrogge. Dat trekt al de nodige wintervogels, zoals kneu en veldleeuwerik aan en geeft straks in het voorjaar een fantastisch beeld voor wandelaars. Daarnaast zijn de vier paasvuurclubs in januari gestart met het verzamelen van bosopslag voor hun ‘boaken’. Het weer van de afgelopen tijd met afwisselend vorst en dooi, zorgde ervoor dat enkele paden modderig worden. Om schade aan paden zoveel mogelijk te voorkomen, houden de teams rekening met de weersomstandigheden. Zo houden we de overlast voor wandelaars zo beperkt mogelijk.
Bij het Varkensbos is 10 jaar geleden ongeveer 20 hectare bos gekapt om plaats te maken voor heide. De boswachters van Natuurmonumenten zijn blij met de ontwikkeling. Maar er stonden inmiddels ook veel spontaan opgekomen bomen, wat wij opslag noemen. Deze opslag hebben we expres wat groter laten worden om ze nu met wortel en tak uit de grond te kunnen trekken. Hierdoor ontstaan kleine zandige plekjes. De boompjes blijven gewoon liggen. Dat ziet er misschien uit als een rommeltje, maar we weten inmiddels dat deze plekken een grote aantrekkingskracht hebben op insecten en dieren als korhoen, nachtzwaluw en grauwe klauwier.
Ook leuk om te delen: de schapen van Scheperij Salland hebben hun honk dit voorjaar in de schaapskooi van Natuurmonumenten aan de Paltheweg. Zodra de lammetjes groot genoeg zijn, komen ze hier ook naar toe. De kudde gaat dit voorjaar weer de heide op om slim uitgekozen plekken te begrazen. Ook de schaapskooi Twilhaar aan de Paltheweg is op dit moment nog druk bezet met schapen en hun lammeren.
Ook de komende weken kunt u nog overlast ervaren van de werkzaamheden. We proberen overlast zoveel mogelijk te beperken en kapot gereden paden te repareren zodra het kan. Mocht u aandachtspunten of vragen hebben, neemt u dan gerust contact op met de boswachter: Boswachter Ine Nijveld: sallandseheuvelrug@staatsbosbeheer.nl of 0653283104 Boswachter Jos Schouten: Salland@natuurmonumenten.nl of 06-54295249 Kijk ook voor meer informatie op www.sallandseheuvelrug.nl/heideherstel.
