Aan de oostkant van de Sallandse Heuvelrug grenst het natuurgebied aan de Zunasche Heide. Het plangebied voor de Zunasche Heide is ongeveer 130 hectare groot en maakte vroeger deel uit van een groot uitgestrekt heidegebied waarbij de hogere gebieden (Sallandse Heuvelrug) met de omringende lager gelegen gebieden (waaronder de Zunasche Heide) waren verbonden.
Die verbinding willen Staatsbosbeheer en de provincie Overijssel weer herstellen zodat het leefgebied van vele diersoorten vergroot wordt.
Ook is het nodig om de bodemkwaliteit te herstellen. En in Nederland herstelt biodiversiteit zich niet vanzelf. Het vraagt om een systeemverandering die we samen aanpakken met buren, boeren, terreinbeheerders, onderzoekers en overheden. Op de Sallandse Heuvelrug doen we dat ook. In opdracht van de provincie Overijssel werken we hier samen met buren en partners aan natuurherstel.
De huidige 130 hectare Zunasche Heide maakte vroeger deel uit van een groot uitgestrekt heidegebied waarbij de hogere gebieden (Sallandse Heuvelrug) met de omringende lager geleden gebieden (waaronder de Zunasche Heide) waren verbonden. Voor veel dier- en plantensoorten is dit heide-ecosysteem met afwisseling van hoge droge en lagere nattere gronden een vereiste om te voorzien in een geschikt leefgebied. In de loop der tijd is de droge heide grotendeels bebost geraakt en zijn de omliggende nattere heidegronden omgevormd naar landbouwgrond. Daardoor is het leefgebied van veel soorten ernstig verkleind en het ecosysteem door het teveel aan stikstoffen verstoord.
Op korte termijn krijgt de Sallandse Heuvelrug een oppepper door de intensieve herstelmaatregelen. Met vakkundig regulier beheer kan het heidelandschap zich ook op langer termijn blijven ontwikkelen. Het herstel en behoud van de biodiversiteit vraagt een lange adem en brede inzet.
Om de bodemkwaliteit en de ‘verbinding tussen hoog en laag’ te herstellen, zijn verschillende maatregelen nodig:
1. De natte heide wordt uitgebreid door onder andere singels en bosjes te verwijderen in het centrale deel van Zuna, dat is ongeveer 10% van de hele Zunasche Heide;
2. In het zuidoostelijke deel van het plangebied wordt natte heide ontwikkeld door van ongeveer 8 hectare grond de voedselrijke toplaag te verwijderen;
3. In het zuidoostelijke deel worden een aantal watergangen in het gebied verplaatst of (gedeeltelijk) gedempt;
4. Op de hoger gelegen overgang met de droge heide (tussen de Ligtenbergerweg en de Veeneggeweg/Lage Esweg) wordt 10 hectare natuurakkers en 14 hectare droge schraalgraslanden ontwikkeld.
Daarnaast grijpen we dit moment aan om met de omgeving na te denken over het aanpassingen voor een betere verkeersveiligheid op de Ligtenbergerweg. Het verbeteren van de verkeersveiligheid draagt immers bij aan de leefbaarheid, de recreatieve mogelijkheden en het verminderen van wildaanrijdingen. De gemeente Hellendoorn is hier samen met de omgeving mee aan de slag gegaan.
Het werk op de Zunasche Heide gaat de laatste fase in. In de zomermaanden is verder gewerkt aan het inrichten van het middengebied tussen de Ligtenbergerweg en de Blokkendijk en het zuidoostelijk deel langs de Schoneveldsweg. Om specifieke bloemen- en plantensoorten een kans te geven is op een aantal plekken de humusrijke bovengrond afgegraven. Dat geldt ook voor de delen waar bomen hebben gestaan. Tot in oktober is er veel werk verzet aan de noordkant van het gebied vlakbij de Blokkendijk. Eerder zijn daar restanten van een zogenaamde pingo-ruïne ontdekt. Hierover schreef boswachter Kees Jan Westra ook al een boswachtersblog. Om recht te doen aan deze archeologische parel in het gebied is de pingo schoongemaakt. De levende en dode bomen en struiken die er nog stonden zijn zo voorzichtig mogelijk weggehaald om de bodem zoveel mogelijk intact te laten. Deze onverstoorde bodem heeft veel potentie voor een hele mooie ontwikkeling van vegetatie. Er wordt later nog een informatiebord geplaatst bij deze bijzondere plek. Ook is er een markepaal en markestenen geplaatst: historische markeringen van de voorlopers op gemeentegrenzen. Tubantia sprak hierover met de Historische Vereniging Hellendoorn-Nijverdal.
Een groot deel van het werk is nu klaar. Wat er nu nog moeten gebeuren, is het aanplanten van singels aan de randen van het gebied. Dat gebeurt door bestaande singels te versterken, maar ook door het nieuwe singels aan te planten. Hier worden inheemse bomen en planten voor gebruikt, afkomstig van kwekerijen van Staatsbosbeheer. Ook wordt de Ligtenbergerweg aangepast. Door het aanleggen van bochten en wegversmallingen willen we auto’s langzamer laten rijden. Daarmee wordt het veiliger en hebben overstekende dieren een grotere overlevingskans. Deze werkzaamheden starten in januari 2021 en zullen uiterlijk 31 maart afgerond zijn.
Bekijk de kaart met de plannen op de Zunasche Heide in de Sallandse Heuvel-factsheet van Staatsbosbeheer en op deze impressie.
Kijk voor meer informatie over de ontwikkelopgave voor N2000-gebieden op de site van de provincie Overijssel.
Lees voor meer informatie de nieuwsbrieven over de ontwikkelingen op de Zunasche Heide:
Nieuwsbrief 1 - December 2017
Nieuwsbrief 2 - Maart 2018
Nieuwsbrief 3 - Mei 2018
Nieuwsbrief 4 - Juli 2018
Nieuwsbrief 5 - November 2018
Nieuwsbrief 6 - Maart 2019
Nieuwsbrief 7 - juni 2019
Nieuwsbrief 8 - oktober 2019
Nieuwsbrief 9 - januari 2020
Nieuwsbrief 10 - april 2020
Nieuwsbrief 11 - augustus 2020
Nieuwsbrief 12 - november 2020
Wil je de nieuwsbrief per post of per mail direct ontvangen? Dan kun je hiervoor een e-mail sturen aan projectsecretaris Gerbert Engberts via email: g.engberts@staatsbosbeheer.nl.
Heb je vragen, zorgen of wil je iets met ons bespreken? Neem gerust contact op met Jacob Heitman, projectleider Zunasche Heide. Je kunt Jacob bereiken op 06 53 39 34 72 of via een e-mail: ja.heitman@staatsbosbeheer.nl.
In verband met het coronavirus zijn er overal maatregelen getroffen om verspreiding tegen te gaan. Ook wij zetten ons hiervoor in. Dat betekent dat de inloopmiddagen voorlopig komen te vervallen. Het kernteam is wel telefonisch en per mail bereikbaar, dus neem bij vragen gerust contact op met projectleider Jacob Heitman. Zodra de mogelijkheid zich weer voordoet, is het kernteam van Staatsbosbeheer elke maand in buurthuus ’t Hexel in Nijverdal te vinden voor buren en belangstellenden die willen bijpraten over de ontwikkelingen van de Zunasche Heide.
